Demans nedir?
Bir dizi semptom gözlemlendiğinde, demanstan söz etmek mümkündür.
Bu semptomlar şunları içerir:
- Zihinsel performans düşüklüğü (özellikle kısa sürekli hafızada)
- Kişilik değişimi
- Gündelik hayatla tek başına başa çıkabilme yeteneğinin giderek kaybolması (günlük yetkinliklerinden kaybedildi ve bilişsel yetilerin kaybı)
Nedenler ve semptomlar nelerdir?
Semptomların ciddiyeti farklılık gösterebilir (hafif, orta ağır ve ağır demans) ve bu semptomlar farklı kişilerde farklı biçimlerde ortaya çıkabilir. Demans, altı aydan uzun süren ve ağır ilerleyen bir süreçtir. Demans hastalıklarının büyük bir bölümü (birincil demans) iyileştirilemez.
Bu hastalıklar arasında şunlar yer alır:
- Alzheimer hastalığı: %60 oranıyla en sık rastlanan demans biçimi ve nedenidir. Alzheimer hastalığında beyindeki sinir hücreleri sürekli ölmeye devam eder. Hastanın beynindeki tortular (amiloid plaklar) ve yığınlar (nörofibriler yumaklar) mikroskop altında tanınabilir.
- Vasküler demans: Nedeni beyindeki dolaşım bozukluklarıdır. Kan damarlarındaki daralma veya konstipasyon nedeniyle sinir hücreleri yeterince beslenememeye başlar. Beyin hücrelerinin kalıcı olarak hasar görmesine neden olan küçük beyin kanamaları gerçekleşir.
- Frontotemporal demans (FTD) ve Lewy cisimli demans (LBD) gibi daha nadir ortaya çıkan demans hastalıkları.
Hastaların %10’unda zihinsel performans düşüklüğüne ilişkin diğer nedenler de söz konusudur. Bu nedenler şunları içerebilir: Metabolik bozukluklar (örneğin tiroid bezinin az çalışması), tümörler, defisiyanslar (vitamin, folik asit eksiklikleri, vb.) veya ilaçların istenmeyen yan etkileri. Akut depresyon da demans semptomlarına benzeyen semptomları tetikleyebilir. Semptomlar zamanında tedavi edildiğinde ortadan kalkar. Tedavi edilebilir olası hastalıkları elemek için kesin bir tanı koyulması gerekir.
Ayrıntılı Bilgi
- Ben Ne Yapabilirim? (Was kann ich tun?), Deutsche Alzheimer Gesellschaft
- Demans Nedir (Was ist Demenz?), Dementia Australia